Belgisch voetbal in rode cijfers ondanks recordomzet seizoen 21-22

Pro League clubs brengen met sociale projecten en ondersteuning lokale clubs meer dan 110.000 mensen in beweging. Hoewel de inkomsten van de ploegen in de Pro League nooit hoger lagen, blijft het rendement van de clubs precair. Zo boekten de profclubs 16 miljoen euro extra verlies tegenover een jaar eerder. De fiscale hervorming van 2022 speelt hierin een rol; deze betekent immers een toename in betaalde belastingen van 21%. Ondanks het feit dat er nooit meer belastingen betaald werden, hebben de clubs toch nog nooit zo veel geïnvesteerd in sociale projecten en jeugdontwikkeling.

Meer omzet, minder winst

Ondanks de naweeën van de coronapandemie en de beperkte Europese campagne van de Belgische clubs, boekte het Belgische profvoetbal nooit meer omzet dan in 2021-2022. In totaal draaiden de clubs een omzet van maar liefst 381,5 miljoen euro. Dat is 31% meer dan het jaar daarvoor. De verkoop van tickets is daarbij niet langer de meest prominente inkomstenstroom. Vooral TV-rechten en sponsoring worden voor de clubs steeds belangrijker en vormen vandaag de grootste inkomstenbronnen. 

Het valt op dat de recordomzet niet gepaard gaat met hogere winsten, integendeel. In totaal boekten de clubs 16 miljoen euro meer verlies dan vorig jaar. 14 miljoen euro daarvan is het rechtstreekse gevolg van de fiscale hervorming in 2022 waardoor clubs in de eerste jaarhelft van 2022 hun belastinguitgaven al met 21% zagen stijgen tot 117 miljoen euro.

Naast het gewijzigde belastingregime, vormen ook lonen een hoge kostenpost voor de clubs. Door de internationale ‘war on talent’ en omwille van de fiscale hervorming zagen zij hun salarisuitgaven toenemen met 22%. De Belgische clubs konden de verhouding tussen lonen en kosten echter matigen, van 77% in 20/21 tot 72% in 21/22. Dit gebeurde door hun inkomsten te verhogen en het gemiddelde spelerssalaris met 5% te verlagen tot 253.000 euro. Deze evolutie schrijft zich nu al in in de verstrengde squad spend ratio, 1 van de speerpunten van het plan Football First dat de Algemene Vergadering van de Pro League in juli 2022 goedkeurde.

Prijzengeld champions league

In 2022-2023 eindigde België 8ste op de UEFA-ranking, waardoor onze landskampioen een rechtstreeks ticket krijgt voor de groepsfase in de Champions League in 2023-2024. Dit gaat gepaard met een aanzienlijke som aan prijzengeld van ongeveer 15 miljoen euro voor de deelname aan de groepsfase. Verwacht wordt dat dit de omzet en de brede economische impact van het Belgische voetbal verder zal doen stijgen.

“De vorm van het Belgische profvoetbal gaat opnieuw in stijgende lijn. Na een daling van de inkomsten in 2020-2021, zien we nu recordomzetten. Dankzij een boost in de inkomsten van TV-rechten en sponsoring zijn clubs minder afhankelijk van de ticketverkoop, wat hun bedrijfsmodel duurzamer maakt. Het valt echter wel op dat de omzetstijging niet per se gepaard gaat met hogere winsten. Voor veel clubs was de belastinghervorming in 2022 ongetwijfeld een serieuze financiële opdoffer, het valt dan ook af te wachten hoe ze deze hogere uitgavenpost in de toekomst zullen opvangen."

Sommige clubs zullen hun bedrijfsmodel verder moeten bijschaven

Sam Sluismans, Partner bij Deloitte Belgium

Economische en sociale impact op de samenleving

Samen met de omzet, is ook de economische impact van het Belgische voetbal op de samenleving gegroeid. In totaal heeft het profvoetbal in 2021-2022 1,195 miljard euro bijgedragen aan onze nationale economie. Dit is een stijging van 24% tegenover 2020-2021, toen het profvoetbal 962 miljoen euro opleverde. In totaal kwamen er ook 642 jobs bij, wat het totaal aantal banen op 5.136 brengt, een stijging van 14% tegenover het seizoen 2020–2021. De groei in het aantal jobs wordt voornamelijk gerealiseerd in de omkadering. 

Niet alleen de economische, maar ook de sociale impact van het Belgische profvoetbal is toegenomen. In 2022 werden in totaal 311 sociale projecten opgezet en uitgevoerd door Belgische clubs met in totaal 96.500 deelnemers, een verdubbeling t.o.v. vorig seizoen. In 2021 ging het nog om 296 projecten. Het budget voor die projecten groeide met 8% naar 2,5 miljoen euro. Daarnaast hebben de profclubs door middel van een sterke samenwerking 99 amateurclubs ondersteund met in totaal 18.000 deelnemers in het seizoen 2021-2022. Met 2,2 miljoen euro aan solidariteitsbijdragen zorgt de Pro League mee voor stevige fundamenten voor het lokale voetbal.

Investering in Jeugd en G-voetbal

Ook de investering van Belgische profclubs in de ontwikkeling van de jeugd is gestegen, met 8,4% om precies te zijn. In totaal gaat het om een investering van 58,1 miljoen euro in 2021-2022. Dat is 7,9 miljoen meer dan het jaar voordien en bedraagt zo bijna dubbel zo veel als het wettelijk minimum van 30,5 miljoen euro.

In totaal ondersteunden de profclubs ook 35 zogenaamde G-teams, wat een verdubbeling betekent tegenover het vorige seizoen. G-teams zijn teams die bestaan uit voetballers met een fysieke of mentale beperking. Dankzij de steun konden meer dan 779 mensen met een beperking voetballen. 

“Een profvoetbalclub is veel meer dan alleen maar een bedrijf. Onze clubs zijn onderneming, sportvereniging, cultureel erfgoed én sociaal instituut tegelijkertijd. Zo brengen we elk jaar meer dan 110.000 mensen in beweging met onze sociale projecten en ondersteuning van lokale voetbalclubs. Onze wedstrijden zorgen voor 3 miljoen bezoekers op jaarbasis en honderdduizenden kijkers elk weekend op televisie. In een moeilijke context, slagen onze clubs er toch in om het kostbare sociale weefsel van onze samenleving mee te vormen. Daar willen we nog extra op inzetten, daarom maken we werk van een nieuw sociaal contract tussen het voetbal en de samenleving."

De sociale impact en de investeringen in de opleiding van jonge sporters laten zien dat een sterke professionele voetbalsector enkel winnaars oplevert

Lorin Parys, CEO van de Pro League

Makelaarscommissies dalen

De tijd dat de clubs de winst van het gunstige fiscale regime bijna helemaal aan de spelersmakelaars uitgaven is stilaan voorbij. In het seizoen 2019-2020 was het nog 46,6 miljoen euro dat in de zakken van de makelaars verdween, terwijl dat nu nog 29,9 miljoen euro bedraagt. Dat is nog heel veel maar de neerwaartse trend houdt in elk geval aan.

Opbrengsten uit transfers

De jongste tien jaar hebben de Belgische clubs voor 970 miljoen euro aan clubs uit een van de vijf grote competities verkocht. Daarmee komt ons land op een derde plaats van de kleinere Europese competities. Portugal verkocht voor 2,089 miljard euro en Nederland voor 1,46 mijard euro. Mits nog een betere jeugdopleiding en scouting moet ons land Portugal en Nederland meer kunnen benaderen.

Over het rapport

De cijfers in het verslag zijn gebaseerd op gegevens uit de jaarverslagen van de Pro League en haar 25 clubs (in het seizoen 21/22), tenzij anders vermeld om de ontwikkeling van de inkomsten en de kosten te beschrijven. Aan de hand van economische indicatoren die door het Belgisch Federaal Planbureau ter beschikking zijn gesteld, heeft Deloitte de economische impact van de clubs gekwantificeerd. Het volledige rapport kan je hier terugvinden.