Belgisch profvoetbal heeft grote impact op sociaal-economisch vlak

Hoewel de inkomsten in 20/21 met 22% daalden in vergelijking met 19/20 – deels door de gekelderde ticketverkoop en minder commerciële opbrengsten – heeft het Belgisch profvoetbal een bijdrage van €962 miljoen geleverd aan onze economie. De Belgische voetbalsector creëerde ook bijna 4.500 banen, 954 meer dan in het voorgaande seizoen. Ondanks de lagere inkomsten zijn de clubs blijven investeren in de maatschappij. Dat deden ze door banen te creëren en via sociale en duurzame projecten.

Onze clubs nemen meer dan ooit hun maatschappelijk engagement op, ondanks de klappen van de Covid-crisis.

Lorin Parys, CEO Pro League

"De sociale investeringen stegen met 28% in vergelijking met het pre-Covid niveau van 18/19. In 20/21 hebben onze clubs bijna €2,3 miljoen bijgedragen aan zo’n 300 lokale socialeprojecten die 47.000 kwetsbare mensen bereikten. We investeerden ook €2,4 miljoen in het vrouwenvoetbal,- een toename met 65%. Daarnaast zorgde het profvoetbal voor een injectie van €50 miljoen in onze jeugdopleidingen."

"Die cijfers bewijzen dat we - ondanks de economische uitdagingen in de sector - onze inspanningen blijven opvoeren, om ook echt de maatschappelijke motor te zijn die het verschil maakt", gaat Lorin Parys voort. "En met de goedkeuring van globaal plan 'Football First' schakelen onze clubs nog een versnelling hoger op vlak van verplichte investeringen in G-voetbalteams voor spelers met een beperking, vrouwenvoetbal en jeugdopleidingen. Als grootste sport van het land, nemen we ook de verantwoordelijkheid op die daarbij hoort." 

Daarnaast hebben de clubs in 2021 €2,4 miljoen geïnvesteerd in het profvoetbal voor vrouwen, een toename van 65% ten opzichte van vorig jaar. Die investeringen versterken het vrouwenvoetbal. De nationale investeringen en de grotere zichtbaarheid van de Scooore Super League via de Pro League overeenkomst met Eleven matcht met de toenemende bewustwording en het momentum van het EK voetbal in 2022 van deze maand.

Blijvend investeren in jeugd

Voorts zijn de investeringen in jeugdopleidingen stabiel gebleven in vergelijking met seizoen 19/20. Dat onderstreept de strategische waarde van jonge spelers in het operationele model van de clubs. Hierdoor krijgen meer jonge spelers (294) een profcontract (+7%). Door deze toename van het aantal jongere spelers neemt ook de behoefte aan ondersteuning toe. In seizoen 20/21 hadden de clubs in totaal 795 medewerkers in dienst die exclusief voor de jeugdopleidingen werkten.

Hoewel het aantal wedstrijden met publiek heel beperkt was, slaagden de clubs erin om de relatie met de supporters in stand te houden. Dat deden ze door te focussen op hun digitale strategie, waardoor ze content en boodschappen op maat konden maken van het publiek. Die inspanningen hebben geleid tot een explosieve stijging in het aantal volgers op sociale media naar 7,9 miljoen. Ook het aantal fanclubs nam toe, tot 466. 

Duurzaamheid is in het (Europees) voetbal een opkomende trend, die ook in België aan belang wint. Royale Union SG is één van de clubs die zich weet te onderscheiden, omdat ze van duurzaamheid een inherent onderdeel van haar bedrijfsmodel heeft gemaakt. De club was de eerste Belgische sportorganisatie die zich aansloot bij het VN-programma 'Sports for Climate Action'. Daarmee engageert R. Union SG zich om haar CO2-uitstoot tegen 2030 te halveren en tegen 2040 klimaatneutraal te worden.

Om de dialoog en de samenwerking tussen supporters en clubs te verbeteren, zijn er initiatieven gelanceerd om gedrag van supporters in het Belgisch voetbal zowel proactief als reactief positief te stimuleren. Een goed voorbeeld daarvan is het strategisch partnership dat de Pro League aanging met Kazerne Dossin. Dit museum, gedenkmonument en onderzoekscentrum in Mechelen wil mensen bewuster maken van racisme, uitsluiting en discriminatie op basis van herkomst, geloof, overtuiging, huidskleur, gender of geaardheid.

Financiële verliezen, maar grote economische impact

De Belgische voetbalclubs zijn financieel zwaar getroffen door de covid-crisis. Globaal daalden de bedrijfsopbrengsten in het seizoen 20/21 met liefst 22%, ofwel €82,8 miljoen in vergelijking met 19/20. Die lagere opbrengsten vallen binnen de verwachte daling van 21 tot 33% die in het Deloitte-rapport van vorig jaar was voorspeld. De ticketverkoop en commerciële opbrengsten kelderden, respectievelijk met 64% en 58%, aangezien bijna alle wedstrijden achter gesloten deuren werden gespeeld. De vertraging in de wereldwijde transfermarkt leidde tot een aanzienlijk lager, maar nog steeds positief nettotransferresultaat. Het gaat om een daling van € 109,2 miljoen in 19/20 naar € 38,1 miljoen in 20/21.

De loonkosten zijn in 20/21 gestegen. Dit gebeurde in eerste plaats door een forse toename van het aantal voetbalspelers, de verhoging van het gemiddeld brutojaarloon, dat steeg van €249.000 tot €266.000. Daardoor lagen de loonkosten voor spelers 6,2% hoger dan vorig jaar, goed voor een totale stijging van €327,7 miljoen. Verder stelden we vast dat de rechtstreekse jobgroei met bijna 70% toenam (+461), De loonkosten voor personeel stegen van €84 miljoen vorig jaar tot €87,8 miljoen. Daaruit blijkt dat de clubs ondanks de pandemie zijn blijven investeren in hun personeel en hun programma's op lange termijn.

Zoals vorig jaar voorspeld, heeft de pandemie de Belgische clubs zwaar getroffen. De inkomsten zijn gedaald en de kosten gestegen. Toch spelen de clubs een belangrijke rol in onze economie. Ze hebben contact gehouden met hun supporters en zijn blijven investeren in hun medewerkers. Onze clubs blijven afhankelijk van traditionele inkomstenstromen zoals ticketverkoop en commerciële opbrengsten. Daaruit blijkt dat er behoefte is aan een vernieuwing van het bedrijfsmodel in de sportsector. De inkomstenstromen moeten worden gediversifieerd om uiteindelijk een duurzaam bedrijfsmodel te ontwikkelen dat goed stand kan houdenSam Sluismans, Partner bij Deloitte Belgium

Ondanks de pandemie heeft het Belgisch profvoetbal een bijdrage van €962 miljoen geleverd aan de Belgische economie, en zo 4.493 jobs gecreëerd. In het verslag van vorig jaar bedroeg die economische bijdrage €1,25 miljard. De daling valt te verklaren door de forse duik van zowel de bedrijfsopbrengsten als de nettotransferresultaten, die de groei van de vorige drie seizoenen heeft weggeveegd. Daarnaast ging er voor het seizoen 20/21 €89 miljoen naar de schatkist via de verschillende belastingmechanismen.

Dreigende gevolgen van lagere plaats op UEFA-ranglijst

Doordat we niet meer tot de tien beste landen op de UEFA-ranglijst behoren, dreigen de Belgische clubs de snelst groeiende inkomstenstroom in het Europese voetbal (het UEFA-prijzengeld) te missen. Het aantal toegangsplaatsen dreigt te dalen en onze clubs zullen ook steeds vroeger moeten deelnemen aan de Europese competities, tegen zwakkere tegenstanders. De grootste dreiging is het verlies van het rechtstreeks ticket voor de groepsfase van de UEFA Champions League in seizoen 23/24.