Hoe kan je als trainer motorische vaardigheden aanleren?

Juist herhalen is iets wat onderzoeker Ebbinghaus sterk adviseert in Spaced Practice. Maar de wijze waarop herhaald wordt kan op verschillende manieren. Dit is het Interleaving-effect.

De theorie van Interleaving-effect komt van Sinah Goode en Richard A. Margill (1986). Deze wetenschappers deden in de jaren 90 onderzoek naar motorisch leren. Zo werd de opslag door badmintonspelers onder de loep genomen. In hun onderzoek lieten zij 30 badmintonspelers, 3 dagen per week, 3 weken op rij, steeds in blokken dezelfde oefeningen herhalen (blocking), enigszins afgewisseld in het type oefening (serial) of willekeurig oefeningen door elkaar doen (random). Uit dit onderzoek kwam naar voren dat de groep badmintonners die de oefeningen willekeurig deden, bij de test uiteindelijk beter presteerden dan de andere twee groepen: zij konden relatief het beste serveren. In het onderstaande filmpje wordt het Interleaving Effect zeer duidelijk uitgelegd:

In de video wordt het voorbeeld over Tennis genoemd. Het blocken van bijvoorbeeld alleen de forehand, dan de backhand en als laatste de serve. Terwijl juist de afwisseling op termijn effectiever blijkt te zijn. Belangrijk is wel dat er een basiskennis moet zijn voordat interleaving toegepast kan worden. Ook is het van belang dat de vaardigheden nauw met elkaar verbonden zijn. Anders zorgt het juist voor een overbelasting van het werkgeheugen en werkt het dus averechts. 

Daar heb je weer een 'heilige graal' zullen sommige denken na het lezen van de titel. Uiteraard zal een ieder ook begrijpen dat het een van de vele methodes is om vaardigheden aan te leren. In de wetenschap wordt dan ook als tip gegeven om geregeld terug te blikken op voorgaande trainingen. Wat is dus daar aangeleerd? En zijn deze vaardigheden weer in te zetten in een bepaalde oefening die je op dat moment aan het doen bent. Wat zijn bijvoorbeeld de aandachtspunten geweest bij het verdedigen van een tegenstander vanaf de zijkant? Hoe komen deze principes bijvoorbeeld terug in een 4 tegen 4 met een breed veld? Op deze manier is er een afwisseling in focus / aanwijzingen. Dit in plaats van het steeds geïsoleerd oefenen op 1 tegen 1 met tegenstander vanaf de zijkant.

Uiteraard kunnen spelprincipes in teamsamenwerking ook afwisselend aangeleerd / herhaald worden. Neem bijvoorbeeld het principe 'as dicht houden', kan vanuit een 4 tegen 2 spelletje steeds geblokt worden, maar ook afwisselend met een 5 tegen 3, of in een 4 tegen 4, 5 tegen 5. Op deze manier is er afwisseling in de oefeningen alleen het principe wordt afwisselend getraind. De coaching / aandacht zal hier uiteraard wel naar toe moeten gaan. Zo zijn er nog een tal van voorbeelden te bedenken.

Vele trainers zullen (on)bewust deze theorie ook al toepassen in de praktijk.

We hopen jullie in ieder geval een kleine introductie te hebben gegeven van het Interleaving effect..

Literatuur

Goode, Sinah & Magill, Richard. (2013). Contextual Interference Effects in Learning Three Badminton Serves. Research Quarterly for Exercise and Sport. 57. 308-314. 10.1080/02701367.1986.10608091.

Dit artikel kwam er in samenwerking met www.sportbrein.com / Auteur: Timo Kleinhesselink