Pyrotechnisch materiaal in voetbalstadions: politiek, ga in gesprek met de Ultra’s

Geef toe. Welke voetbalfan heeft niet minstens één keer in zijn leven kippenvel gekregen van een volgepakt supportersvak dat het stadion vult met gezang, vlaggen en… vuurwerkrook. Het zijn taferelen die bijna onlosmakelijk geassocieerd worden met wedstrijden op het scherpst van de snee zoals derby’s, titelmatchen of Europese avonden. Toch kan er niet naast de gevaren gekeken worden. In een omgeving waar rivaliteit en het alcoholpromillage hoog oplopen en de tegenstander zich vaak op ‘gooiafstand’ bevind is een scheidsrechterlijke beslissing voor sommigen genoeg om tot een domme actie over te gaan met mogelijk enorme gevolgen voor een andere willekeurige stadionbezoeker.

Dat vuurwerk in stadions, ondanks alle inspanningen zoals fouillering aan de ingang, een groeiend probleem is bewijzen de cijfers. Zo waren er in het jaar voor corona (2019) in België alleen al 388 vastgestelde pyrotechnische inbreuken met bijhorende administratieve procedure, terwijl dit er in 2015 slechts 133 waren.

SLACHTOFFERS

Jammer genoeg moeten we vaststellen dat de echte slachtoffers van vuurwerk bijna per definitie net niet degenen zijn die het afsteken. Zo staken twee Antwerp-supporters in 2018 in eigen supportersvak een vuurwerkbom af in die zo krachtig was dat tientallen fans gehoorschade opliepen. Tegen de twee werd eerder dit jaar 2 jaar cel en een stadionverbod van 8 jaar geëist. Een ander zwaar incident deed zich eerder dit jaar voor na de wedstrijd NAC-NEC waarbij supportersrellen uitbraken en één NAC-supporter onwel werd. Zelfs tijdens zijn reanimatie werden hulpverleners bekogeld met vuurwerk, werd later geprobeerd een busje van de Mobiele Eenheid in brand te steken door er vuurwerk onder te gooien en werden er mortierbommen naar agenten gegooid die later aangifte deden voor poging tot doodslag.




Tenslotte was er de vrouwelijke steward van SC Cambuur, die in 2016 een vuurwerkbom tijdens een sfeertraining onschadelijk wou maken (zie filmpje hierboven). Het resulteerde in een verbrijzelde enkel (volgens artsen te vergelijken met een bouwvakker die een val maakt van vijf hoog). Nooit nog zal ze haar hobby’s volleybal en paardrijden nog kunnen uitoefenen. Dat alles omdat iemand meent dat een luide knal bijdraagt tot een ‘geweldige’ sfeer.

We glijden af naar een situatie waarbij mensen een toorts afsteken gehurkt in een hoekje met een bivakmuts over hun hoofd. In dat geval is het risico op ongelukken veel groter

Ultra’s Nico en Pierre

ULTRA'S

In een interview in SPORT Voetbalmagazine klaagden de Belgische Ultra’s het repressieve beleid van Binnenlandse Zaken aan. Vuurwerk is volgens hun een onlosmakelijk onderdeel van de Ultra-cultuur. ‘Om die te begrijpen moet je je er in verdiepen. We glijden af naar een situatie waarbij mensen een toorts afsteken gehurkt in een hoekje met een bivakmuts over hun hoofd. In dat geval is het risico op ongelukken veel groter’, volgens Ultra’s Nico en Pierre. Akkoord, maar het risico zal in dat geval beperkt blijven tot degene die het risico zelf opzoekt en niet een vader met zoon of dochter die een paar rijen lager op de tribunes staat.

POLITIEK

Het sociale draagvlak voor het gebruik van vuurwerk slinkt al jaren. Net zoals het hooliganisme in de jaren ’80 nog als een ‘normaal’ bijverschijnsel werd gezien is het de vraag of pyro geleidelijk uit de stadions zal verdwijnen. De politiek voert al jaren een strijd tegen voetbalgeweld en vuurwerk in de voetbalstadions, en doet daar nu een schepje bovenop. Zo kondigde Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden, samen met de Pro League en de KBVB aan dat het gebruik van vuurwerk in het voetbal strenger wordt aangepakt. "Voortaan zal niet enkel het afsteken van vuurwerk strafbaar zijn, maar ook bezit, en dat 48 voor of na de wedstrijd. Voetbal is een feest, maar dat kan ook zonder pyrotechnische middelen", zo zegt Annelies Verlinden. De aanleiding voor de verstrenging was het gebruikelijke 'uitwuiven' van de spelersbussen door eigen suppporters met toortsen, waarbij de chauffeurs soms 'blind' door de vuurwerkrook moeten rijden en soms met beschadiging van de bussen als gevolg.

Is gecontroleerd afgestoken vuurwerk, begeleid door de brandweer een alternatief of is de kick van illegale knallers die eventueel als wapen gebruikt kunnen worden belangrijker?

Is gecontroleerd afgestoken vuurwerk, begeleid door de brandweer een alternatief of is de kick van illegale knallers die eventueel als wapen gebruikt kunnen worden belangrijker? De Ultra’s zijn in ieder geval vragende partij voor degelijk overleg hieromtrent. Waar wacht men nog op?